COSUCRA| Van gele erwt tot zijn componenten.
Give peas a chance!
Het PeaPact project focust op de ontwikkeling van een lokale eiwitketen voor de gele erwt. Maar bij veel consumenten is deze erwt helaas nog onbekend. In deze reeks laten we verschillende schakels in de keten van de gele erwt aan het woord: van teelt tot verwerking en producenten.
Wat doet Cosucra?
Cosucra is een familiebedrijf dat proteïnen en vezels haalt uit erwten. Meer dan 170 jaar geleden startte het bedrijf als een suikerfabriek, maar in de jaren 80 schakelden ze over naar cichorei. Niet lang erna werd er ook ingezet op de (gele) erwt als alternatief eiwit voor bijvoorbeeld soja. De natuurlijke componenten uit de erwt worden gebruikt in vleesvervangers, sportdankjes, granenrepen, brood, koek en nog veel meer. We spraken met Heidi Jacobs R&D Director bij Cosucra, die ons meer uitleg geeft over de verwerking van de gele erwt.
Waarom hebben jullie ingezet op de gele erwt?
Heidi: “De gele erwt heeft veel potentieel. De grootste hoeveelheden plantaardige eiwitten komen nog steeds van tarwe en soja, maar de gele erwt heeft een mooie derde plaats ingenomen. Er is een goede reden voor het groeiende succes: gele erwten kunnen duurzaam geteeld worden zonder genetische modificatie, ze worden geteeld in Frankrijk zodat voor ons de bron relatief dichtbij ligt, en bovendien wordt de erwt ook niet beschouwd als belangrijk allergeen. Gezond, lokaal en veilig dus. We zien een grote stijging van productlanceringen met de gele erwt, terwijl andere eiwitbronnen zoals soja en tarwe stabiel blijven. Ook voor boeren is het een voordelig gewas: Peulvruchten in het algemeen en de gele erwt specifiek bindt stikstof via zijn wortelknolletjes. Er is dus geen stikstofbemesting meer nodig. Dat is een groot voordeel als je peulvruchten gebruikt als rotatiegewas.”
Wat maken jullie met de gele erwt?
“Ons eindproduct is geen hele erwt, maar eerder de componenten. Die kunnen dan gebruikt worden in andere producten. We halen voornamelijk eiwitten uit de erwt. Daarnaast halen we er ook zetmeel en vezels uit. De erwt wordt dus optimaal gebruikt. Al die ingrediënten hebben hun eigen functies en eigen marktsegment.”
“Eiwitten worden bijvoorbeeld vooral gebruikt in vleesvervangers, zuivelvervangers, plantaardige yoghurt, maar ook in supplementen voor sportvoeding, proteïnerepen, vermageringsproducten enzovoort. Het zetmeel van de erwt wordt dan vooral gebruikt in vegetarische toepassingen om een bepaalde textuur te krijgen. De vezelrijke fractie is een functioneel ingrediënt in vlees en vegetarische bereidingen zoals burgers en nuggets om de sappigheid te vergroten doordat ze een hoog waterbindend vermogen hebben.”
Hoe gaat verwerking eraan toe? Hoe gaan jullie van een erwt op het veld naar een eiwitextract?
“Vanaf het moment dat de erwt bij ons binnenkomt, hebben we een eerste reiniging, vooral om steentjes en onzuiverheden eruit te halen. Dan gaan we pellen. Dat doen we in industriële pellers. Als de pel verwijderd is, vermalen we de erwten en voegen we water toe. Daarna extraheren we het eiwit door middel van aanpassing van de pH. Daarna moeten we de eiwitten concentreren. We bekomen een eiwitisolaat met 85% zuiverheid. Dat betekent dat we 85% eiwit op droge stof hebben. Dat is erg zuiver, er zijn ook eiwitten op de markt met een lagere zuiverheid zoals bloem of concentraten, maar al die verschillende producten hebben hun plaats op de markt. We verpakken de eiwitisolaten in zakken van 15 kg, klaar om naar de klant te gaan. Ons proces is helemaal watergebaseerd. Dat vinden we een grote troef. Bij soja worden er bijvoorbeeld organische solventen zoals hexaan gebruikt om het vet te extraheren, en die solventen hebben geen goede reputatie.”
Cosucra is als verwerker van gele erwten in het PeaPact project gestapt. Wat doen jullie precies in dat project?
Aangezien we al met gele erwten werken, was het voor ons evident om deel te nemen aan het project. Bovendien was het PeaPact project opgezet als een ketenproject, waarmee we een lokale keten ontwikkelen rond de gele erwt. Die ketenwerking vonden we ook erg interessant: zo kan je de noden van de verschillende schakels begrijpen, en er later ook op inspelen. Zo is de wisselwerking met boeren en coöperatieven erg belangrijk: wij hebben kwaliteitseisen, maar zij hebben ook moeilijkheden en gevoeligheden. Hoe kunnen we daar samen aan werken? Hoe kunnen we hen sensibiliseren en hoe kunnen zij hun problemen bij ons aankaarten?”
“Concreet hebben we eiwitanalyses uitgevoerd: we hebben verschillende variëteiten van erwten bekeken en hoe ze zich gedragen op velden doorheen het hele land. Zo krijgen we een zicht op welke variëteiten het goed doen qua eiwitgehalte in Vlaanderen, en welke niet.”
Wat hebben jullie geleerd uit het project?
“Het is natuurlijk heel nuttig om te weten welke variëteiten van erwten het goed doen in Vlaanderen, en om daar meer onderzoek rond te doen. Het is niet evident om over te schakelen op een andere cultuur, met alle aanpassingen die daarbij komen kijken. Ook kregen we de bevestiging dat het nuttig is om de kweek en verwerking zo dicht mogelijk bij elkaar te hebben: zo kan je samen werken aan verbetering van de kwaliteit en zijn de logistieke stromen optimaal.”
“We nemen ook deel aan PeaPact 2, het vervolg van het eerste project, omdat het uitbouwen van de eiwitketen een heel actueel topic blijft. In Nederland worden er bijvoorbeeld ook veel initiatieven genomen. Het blijft belangrijk om daarop in te zetten en de noden van de schakels te begrijpen.”
Wat is jouw favoriete gele erwt recept?
“Plantaardige ijsroom! In ons applicatielabo worden er heel lekkere prototypes gemaakt met eiwitten van gele erwten. Het is verbluffend om te zien wat voor product ze kunnen afleveren dat ook veel eiwitten bevat. Qua smaak valt het bijna niet te onderscheiden van een klassiek ijsje.”
Webinar
Het PeaPact project werd mogelijk gemaakt met steun van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij in het kader van de eiwitstrategie. Partners zijn HOGENT, Landbouwer Karel Dewaele, Inagro, Bond Beter Leefmilieu, Agrosoft, La vie est belle, De Hobbit, Cosucra en Delifresh. Op 16 april organiseren we een webinar om de resultaten voor te stellen. Inschrijven kan hier.
