Eerlijke accijnswetgeving zou 20 cent per liter schelen voor plantaardige dranken
Zowat iedereen is het er over eens dat de keuze voor gezonde en duurzame voeding niet zou mogen benadeeld worden in onze portemonnee. In de realiteit is het vaak anders. Neem de accijnzenregeling voor non-alcoholische dranken. Melk en soja- en rijstdrinks kunnen van uitzonderingen genieten. Andere plantaardige dranken niet, en dat kost al snel 20 eurocent per liter.
Consumenten willen dat plantaardige alternatieven lekker zijn, maar zeker ook dat ze niet veel meer kosten dan het dierlijke alternatief. Verouderde wetgeving steekt daar vaak een stokje voor. Wist je bijvoorbeeld dat melk en plantaardige dranken op basis van soja en rijst uitzonderingen verkregen voor bepaalde accijnzen, maar alle andere plantaardige dranken niet? Een harmonisatie van deze wetgeving zou de logica zelf zijn.
Vaak halen innovaties de realiteit in, en dat is al zeker het geval voor wetgeving. De laatste keer dat de accijnswetgeving voor alcoholvrije dranken werd aangepast met betrekking tot plantaardige alternatieven was in 2015. Alternatieven voor melk op basis van erwten, haver of amandel waren nog nauwelijks bekend in België. En dus werden ze niet opgenomen in de lijst van non-alcoholische dranken die vrijgesteld zijn van bepaalde taksen. Ondertussen ziet het winkelschap er al helemaal anders uit. Maar producenten en consumenten dragen nog steeds de gevolgen van de achterhaalde opdeling.
Ook voor start-up Tiptoh was het een onaangename verrassing. Zij maken sinds 2021 met veel enthousiasme plantaardige alternatieven op basis van (split)erwten. Plots kwam de douane bij hen aankloppen voor het innen van deze taks. “De wetgeving is absoluut niet logisch. Als jonge ondernemers beperkt dit onze groeikansen," zegt Arnaud Muylaert.
Nathalie Guillaume van Alpro vult aan: "Deze incoherentie is ontzettend jammer voor 31% van de Belgen die vandaag voor gezondheids- of milieuredenen een flexitarisch dieet volgen. Het ontmoedigt de consumptie van innovatieve plantaardige eiwitten zoals haver. Een rechtzetting van de incoherentie lijkt ons daarom een quick win."
Voor sommige consumenten is “gewone melk” sowieso geen optie. Evelien Mertens, diëtiste verbonden aan de Erasmushogeschool Brussel stelt: “Het is jammer en onlogisch dat mensen die lactose-intolerant zijn (prevalentie van ongeveer 15% in België) of omwille van ecologische motieven kiezen voor plantaardig extra moeten betalen wanneer ze voor een volwaardig alternatief zoals (split)erwtendrink kiezen.”
Karolien Byttebier van Next Food Chain besluit: “Het zou logisch zijn als de wetgeving geharmoniseerd wordt. Alle plantaardige dranken moeten kunnen rekenen op deze vrijstelling. Het is een kleine moeite voor de bevoegde ministers om dit op te nemen in de wetgeving.”
